Onder zelfstudies vallen in principe alle vormen van educatie waarbij geen sprake is van ondersteuning van een docent of leraar. Het betreft een opleiding of cursus die volledig zelfstandig gevolgd wordt. Een zelfstudie kun je op verschillende manieren doen.
Commerciële opleidingsinstellingen
Er zijn diverse opleidingsinstituten die je tegen betaling voorzien van het benodigde lesmateriaal waarmee je een bepaalde zelfstudie kunt aanvangen. Denk bijvoorbeeld aan de LOI, de Nationale Handelsacademie of het Nederlands Talen Instituut.
Internet
Tegenwoordig bevinden we ons in een bevoorrechte positie door de onuitputtelijke bron van informatie die we het internet noemen. Volledige boeken, digitale encyclopedieën, video’s, lezingen, podcasts: alles is online te vinden. Dit beschikbare materiaal kun je optimaal benutten bij het doen van een zelfstudie. Wees je er wel van bewust dat elk willekeurig persoon informatie op het internet kan plaatsen, 
waardoor de betrouwbaarheid en feitelijkheid van de informatie niet per definitie gegarandeerd is.
Online trainingen en cursussen
Een verschijnsel dat we de afgelopen jaren steeds vaker signaleren is het aanbod van talloze (gratis) online trainingen en cursussen. Hieraan kun je op zelfstandige wijze deelnemen zonder dat er een docent of leraar aan te pas komt. Vaak betreft het vooraf opgenomen video’s die onder de noemer ‘masterclass’ worden weggezet. Er zit af en toe echt wel wat substantieels en interessants tussen, maar in de meeste gevallen is het helaas een verkapte manier om een product of dienst aan je te verkopen. Bovendien kan iemand zichzelf heel simpel profileren als “specialist” of “deskundige” in een bepaald vakgebied, terwijl hieraan geen enkel bewijs ten grondslag ligt. Wees dus op je hoede en neem niet alles klakkeloos aan voor waarheid.
